Skip to content 
Project Description
در صنعت پیچیده و گسترده حملونقل هوایی، متصدیان شرکت‌های هواپیمایی نقشی کلیدی در تضمین ایمنی، نظم و رضایت مسافران ایفا می‌کنند. این افراد که در بخش‌های مختلف عملیاتی، فنی و خدماتی فعالیت می‌کنند، مسئولیت‌های گسترده‌ای را بر عهده دارند که عملکرد صحیح آن‌ها مستقیما بر کیفیت خدمات، امنیت پرواز و موفقیت کلی شرکت تاثیر می‌گذارد. در ادامه با وظایف و مسئولیت‌های متصدیان شرکت های حمل و نقل هوایی بیشتر آشنا می‌شوید.
مفهوم متصدی در حمل و نقل هوایی
متصدی یا به‌طور دقیق‌تر متصدی حملونقل هوایی به فرد یا شرکتی گفته می‌شود که مسئولیت انجام بخشی از عملیات حمل مسافر، بار یا محموله را بر عهده دارد. این متصدی ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
- شرکت هواپیمایی (Carrier) که مستقیما پرواز را انجام می‌دهد
- نماینده مجاز یا عامل فروش بلیت یا بار که به نیابت از شرکت هواپیمایی، خدمات رزرو و صدور بارنامه یا بلیت را ارائه می‌دهد
- شرکت حملونقل ترکیبی یا فورواردر که حمل بار را از مبدا تا مقصد با همکاری چند شرکت هواپیمایی و زمینی سازمان‌دهی می‌کند
- اپراتور خدمات زمینی در فرودگاه‌ها که مسئول بارگیری، چک‌این، هندلینگ بار و امور پشتیبانی است
به‌طور خلاصه، متصدی در صنعت هوانوردی به هر شخص حقیقی یا حقوقی گفته می‌شود که در ارائه خدمات حمل و نقل هوایی به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم نقش دارد.
همچنین بخوانید: حمل و نقل ترکیبی چیست؟
مسئولیت‌های اصلی متصدیان
مسئولیت‌های متصدیان شرکت های حمل و نقل هوایی، بسته به نوع فعالیت آن‌ها (مسافری یا باری، مستقیم یا واسطه‌ای) متفاوت است، اما به‌طور کلی شامل موارد زیر می‌شود:
- ایمنی و امنیت پرواز: متصدی (مثلا شرکت هواپیمایی) موظف است که استانداردهای ایمنی پرواز را رعایت کند و از سلامت فنی هواپیما، آموزش خدمه و ایمنی مسافران و محموله‌ها مطمئن شود
- حمل صحیح مسافر یا کالا به مقصد نهایی: متصدی موظف است مسافر، بار یا محموله را طبق قرارداد حمل و در زمان مقرر و با رعایت شرایط تعیین‌شده به مقصد برساند
- صدور اسناد حمل: متصدی در مورد بار باید بارنامه هوایی (Air Waybill) و در مورد مسافر باید بلیت صادر کند. این اسناد شامل اطلاعات مهمی درباره شرایط حمل، مقصد، وزن و ارزش محموله هستند.
- پاسخ‌گویی در برابر خسارت، تاخیر یا مفقودی: بر اساس کنوانسیون‌هایی مانند ورشو و مونترال، متصدی حمل موظف است که در صورت بروز خسارت به بار، تاخیر در حمل یا مفقود شدن محموله یا بار مسافر خسارت مربوطه را جبران کند؛ مگر اینکه ثابت شود که قصوری از جانب او صورت نگرفته است
- رعایت مقررات گمرکی، امنیتی و بهداشتی: متصدی باید مطمئن شود که محموله‌ها یا مسافران طبق قوانین کشور مبدا، مقصد و ترانزیت حمل می‌شوند و موارد ممنوعه یا غیرقانونی حمل نمی‌شود
- اطلاع‌رسانی شفاف به مشتریان: اطلاعاتی شامل زمان پرواز، تغییرات احتمالی، شرایط کنسلی، تاخیر یا حقوق مسافران و فرستنده‌ها باید در اختیار مشتریان قرار بگیرد
- حفاظت از محموله و بار مسافران: از لحظه پذیرش تا تحویل نهایی، متصدی موظف به نگهداری ایمن از بار یا محموله است
چالش های متصدیان در حمل و نقل هوایی
حال که با مسئولیت‌های متصدیان شرکت های حمل و نقل هوایی آشنا شدید، باید بدانید که این افراد با چالش‌های متعددی مواجه هستند که بر عملکرد، ایمنی و رضایت مشتریان تاثیر مستقیم دارد.
در ابتدا، حفظ ایمنی مسافران، کارکنان و محموله‌ها از مهم‌ترین وظایف متصدیان محسوب می‌شود. تهدیدهای تروریستی، حملات سایبری به سیستم‌های کنترل پرواز و نقض استانداردهای ایمنی از جمله دغدغه‌های مداوم به شمار می‌آید.
تاخیرهای ناشی از شرایط جوی، نقص فنی یا مسائل عملیاتی اعتبار شرکت‌های هوایی را کاهش می‌دهد و باعث نارضایتی مسافران و افزایش هزینه‌های جبرانی می‌شود.
هزینه‌های مرتبط با سوخت، نگهداری هواپیما، حقوق خدمه، بیمه و مالیات‌های فرودگاهی روزبه‌روز بیشتر می‌شود و فشار زیادی بر سودآوری شرکت‌ها وارد می‌کند.
همچنین شرکت‌های هواپیمایی باید با مقررات مختلف کشورها در زمینه حملونقل، گمرک، ویزا و بهداشت تطبیق پیدا کنند. تغییرات ناگهانی در این قوانین، خصوصا در دوران بحران‌هایی مانند کرونا چالش‌برانگیز است.
در دنیای دیجیتال امروزی، پاسخ‌گویی سریع و موثر به شکایات، ارائه خدمات باکیفیت و مدیریت تجربه مسافر اهمیت زیادی دارد. ناتوانی در این زمینه نیز می‌تواند منجر به از دست رفتن مشتریان شود.
به طور کلی نیز رقابت شدید میان شرکت‌های بین‌المللی و لوکاست‌ها (شرکت‌های ارزان‌قیمت) باعث شده که متصدیان بزرگ ناچار به کاهش هزینه‌ها و قیمت‌ها شوند، بدون آنکه کیفیت خدمات افت کند.
در آخر، افزایش توجه جهانی به تغییرات اقلیمی شرکت‌ها را مجبور به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز، هواپیماهای کم‌مصرف و کاهش انتشار کربن کرده که این اقدامات هزینه‌بر و زمان‌بر است و از چالش‌های بزرگ این شرکت‌ها محسوب می‌شود.
راهکارهای بهبود عملکرد متصدیان
با وجود تمامی چالش‌ها راهکارهای متعددی برای بهبود عملکرد متصدیان در صنعت حملونقل هوایی وجود دارد که در افزایش بهره‌وری، رضایت مشتری و کاهش هزینه‌ها موثر خواند بود. مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- استفاده از فناوری‌های نوین: بهره‌گیری از سیستم‌های هوشمند مدیریت پرواز، اپلیکیشن‌های ردیابی بار، هوش مصنوعی برای پیش‌بینی تاخیرها و بلاک‌چین برای شفاف‌سازی فرآیندها باعث بهبود تصمیم‌گیری، افزایش دقت و کاهش خطای انسانی می‌شود
- آموزش مستمر کارکنان: برگزاری دوره‌های منظم آموزشی برای خدمه پرواز، متصدیان زمینی و مدیران عملیاتی در زمینه‌های ایمنی، خدمات مشتری، مدیریت بحران و ارتباط موثر موجب ارتقای کیفیت خدمات و کاهش خطاهای عملکردی می‌شود
- تقویت برنامه‌ریزی و مدیریت منابع: استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته برای زمان‌بندی پروازها، تخصیص بهینه هواپیماها و خدمه و مدیریت سوخت به کاهش اتلاف منابع و افزایش کارایی می‌انجامد
- افزایش شفافیت و پاسخ‌گویی به مشتریان: راه‌اندازی کانال‌های ارتباطی موثر مانند پشتیبانی ۲۴ساعته، چت‌بات‌ها و پیامک‌های اطلاع‌رسانی وضعیت پرواز اعتماد مشتریان را افزایش می‌دهد و از بروز نارضایتی جلوگیری می‌کند
- پایش مستمر کیفیت خدمات: اجرای سیستم‌های نظارتی و دریافت بازخورد مشتریان به‌صورت منظم، شناسایی نقاط ضعف و اصلاح سریع آن‌ها را امکان‌پذیر می‌کند
- مدیریت بهینه هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری هوشمند: ارزیابی دوره‌ای هزینه‌ها، حذف فرآیندهای ناکارآمد و سرمایه‌گذاری در ناوگان جدید و کم‌مصرف به کاهش هزینه‌های عملیاتی و افزایش بهره‌وری کمک می‌کند
- همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی: ایجاد مشارکت‌های راهبردی با دیگر شرکت‌های هواپیمایی، فرودگاه‌ها و نهادهای بین‌المللی در زمینه خدمات مشترک، انتقال تجربیات و تبادل داده‌ها می‌تواند موجب رشد پایدار و افزایش استانداردها شود
سخن پایانی
در پایان میتوان گفت که مسئولیت‌های متصدیان شرکت های حمل و نقل هوایی نقشی کلیدی در تضمین ایمنی، هماهنگی و کارایی عملیات پروازی ایفا می‌کند. موفقیت این صنعت تا حد زیادی به دقت، مسئولیت‌پذیری و توانمندی این افراد بستگی دارد. از این‌رو ارتقای مهارت‌ها و بهبود شرایط کاری آن‌ها تاثیر به‌سزایی در کیفیت خدمات هوایی خواهد داشت.
سوالات متداول
مسئولیت‌های اصلی متصدیان در حمل و نقل هوایی چیست؟
نظارت بر بارگیری و تخلیه بار، بررسی اسناد حمل، اطمینان از تطابق محموله‌ها با مقررات ایمنی و گمرکی، هماهنگی با تیم‌های فرودگاهی و شرکت‌های هواپیمایی از مسئولیت‌های اصلی متصدیان حملونقل هوایی به شمار می‌آید.
مسئولیت متصدیان در مورد بارهای خطرناک چیست؟
متصدیان حملونقل هوایی مسئول شناسایی، بسته‌بندی، علامت‌گذاری و مستندسازی بارهای خطرناک مطابق با مقررات ایمنی بین‌المللی هستند و باید از حمل ایمن آن‌ها مطمئن شوند.
آیا متصدیان مسئول خسارت به بار هستند؟
بله؛ متصدیان حملونقل هوایی مسئول خسارت به بار در طول حملونقل هستند و باید اقدامات لازم برای جلوگیری از آسیب به بار را انجام دهند.
چگونه متصدیان ایمنی بار را تضمین می‌کنند؟
متصدیان با نظارت بر بسته‌بندی صحیح، استفاده از تجهیزات ایمن، رعایت دستورالعمل‌های ایمنی و انجام بازرسی‌های لازم در هنگام بارگیری و تخلیه ایمنی بار را تضمین می‌کنند.
